Pandemiya nə zaman bitəcək? - Koronavirusa yoluxan xəstələrlə bağlı yeni DETALLAR

Əksər mütəxəssislərin fikrincə, planetin heç bir köşəsindən yan keçməyən pandemiyanın bitməsinə hələ çox var. Yeni növ koronavirus sürətlə mutasiya edir və bunun üçün qurulmuş tələlərdən qaçmağa çalışır. Bu gün təcavüzkar virus üzərində qələbəyə dair bütün ümidlər yalnız vaksinasiya və xəstələnmiş insanlar sayəsində meydana gələn kollektiv immunitetin formalaşması üzərində köklənib. Ancaq mütəxəssislərə görə, yaxın gələcəkdə COVID-19 ilə effektiv mübarizə aparmağa qadir olan bir dərmanın sürətli inkişafına inanmağa dəyməz. Onu yaratmaq beş ildən on ilə qədər davam edə bilər.

XəzərXəbər oxucuları rusiyalı mütəxəssislərin pandemiya mövzusundakı rəyləri ilə tanış edir.

Əlçatmaz qələbə

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) proqnozuna görə, 2022-ci ildə koronavirus pandemiyasının sona çatması istisna edilmir. ÜST-nin Avropa Regional Bürosunun rəhbəri Hans Klugenin qənaətincə, bu, təhlükəli virusun birdən-birə yox olacağı və ya dünyaya yayılmasının dayanacağı anlamına gəlmir, ancaq qapanma və digər məhdudiyyətlərə nəhayət ki, ciddi ehtiyac qalmayacaq. Yeri gəlmişkən, sui-qəsd nəzəriyyəçiləri tərəfindən süni şəkildə COVID-19 yaratmaqda günahlandırılan milyarder Bill Qeyts də 2022-ci ilə ümid bəsləyir. Qeytsin fikrincə, pandemiya üzərində qələbəni yaradılmış peyvəndlərin baha olması ciddi şəkildə əngəlləyir, bu səbəbdən bu günə qədər yalnız zəngin ölkələrin onları dünya bazarında almağa gücü çatır.

15 saylı Moskva Şəhər Klinik Xəstəxanasının baş həkimi Valeri Veçerkonun sözlərinə görə, vaksinasiya işlərinin sürətli getdiyi ölkələrdə nikbin ssenari üzrə pandemiya tezliklə sona çatacaq və COVID-19-dan sonra əlavə tədqiqatların aparılması xüsusilə tələb olunacaq. “İkinci ssenari pandemiyanın davam etməsidir”, - baş həkim bildirib.

Bu proqnozla peyvəndlənməni təxirə salmaq özünüzü əlavə risk altına almaq deməkdir. Rusiyalı terapevt İqor Karyaçkin xatırladır ki, mümkün əks göstərişləri görməzlikdən gəlmək olmaz.

“Bir şəxs COVID-19-dan vaksin olmağa qərar veribsə, vaksindən əvvəl özünü ən azından soyuqdəymədən və xroniki xəstəliklərin şiddətlənməsindən qorumalı olduğunu başa düşməlidir. Peyvənddən iki həftə əvvəl diqqətli rejim tövsiyə edirik - izdihamlı yerlərdən çəkinin və interferon induktorlarının antiviral dərmanlarını qəbul etməyə başlayın. İnterferon hər hansı infeksiyaya qarşı immunitet reaksiyasında bir addımdır. Bu səbəbdən, məsələn, “Kagochel” kimi bir dərman vücudun peyvənd profilaktikası üçün hazırlanmasına və digər hər hansı viral infeksiyadan qurtulmasına kömək edəcək”, - ekspert qeyd edib.

Virusa yoluxanlar vaksinasiya olunmalıdırmı?

Bir qrup amerikalı epidemioloqun fikrincə, koronavirusa yoluxanlara peyvənd etmək lazımdır, bədənin digər ştammlardan qorunma ehtimalı yüksək olan sabit immuniteti inkişaf etdirmək üçün yalnız bir doza kifayət edəcək. Bu baxış bir sıra rus alimləri tərəfindən də dəstəklənir.

Rusiya Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, Mərkəzi Epidemiologiya Elmi Tədqiqat İnstitutunun direktor müavini Aleksandr Qorelov asimptomatik və ya aşağı simptomatik gedişi olan xəstələrin 18 faizində ümumiyyətlə antikor istehsal edilmədiyini deyib.

Rusiya Milli Tədqiqat Tibb Universitetinin dosenti İvan Konovalovun sözlərinə görə, peyvənddən sonra antikorların konsentrasiyası xəstəlikdən sonra daha yüksək olur. Xüsusən də xəstəliyi yüngül keçirənlərdə antikor səviyyəsi olduqca aşağıdır. “İnfeksiyadan sonra yaranmış antikorlar peyvənddən fərqli olaraq həmişə virusu neytrallaşdırmaz”, - alim bildirib.

ÜST mütəxəssislərinin tövsiyələrinə görə, ən yaxşı seçim yoluxmadan təxminən altı ay sonra vaksin vurdurmaqdır. İlk altı ay ərzində təkrar infeksiyalar olduqca nadirdir. Alman epidemioloqları bu baxımdan həmfikirdirlər.

“Koronavirus sürətlə mutasiyaya uğrayarsa, tez reaksiya verəcəyik. Dərman və istehsal texnologiyası üçün bir platforma hazırladıq. Bu səbəbdən peyvəndin tərkibi leqo dizayn kimi asanlıqla dəyişdirilə bilər”, - Aleksandr Qorelov qeyd edib.

COVID-19-dan sonra ən çox görülən fəsadlar hansılardır?

Rusiya Səhiyyə Nazirliyinin tibbi reabilitasiya üzrə baş mütəxəssisi Qalina İvanova COVID-19-un ən çox görülən nəticələrini belə izah edib:

“Onları ən azı dörd qrupa bölmək olar. Birinci qrup hipoksiya, sinə ağrısı, ürək ağrısı, ritm pozğunluqları və s. kardiorespiratuar xəstəliklərdir. İkinci yerdə koronavirusun nevroloji təzahürləri var. Baş ağrısı, həssaslıq, qoxunun pozulması, dad pozğunluğu, iflic, müxtəlif şiddətdə zehni zəiflik, narahatlıq və depressiya müşahidə olunur. Bundan başqa, koronavirusun ilk günlərindən bir çox xəstənin əzələ-skelet sistemində ağrılar müşahidə olunur. Dördüncü qrup qidalanma və metabolik problemlərdir” ./publika.az