Sualımıza əhatəli cavab verən Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi Aparatının Heyvandarlığın inkişafı şöbəsinin müdiri Qalib Əbdüləliyev Movqe.az-a
açıqlamasında keyfiyyətsiz balların yarmarkaya çıxma ehtimalının belə
olmadığını söyləyib. Həmsöhbətimiz deyir ki, bu il arıçılıq
məhsullarının respublika sərgi-satış yarmarkasında yeniliklər olacaq. Q.
Əbdüləliyev bu yeniliklərin əsas məqsədinin də elə paytaxtda
keçiriləcək arıçılıq məhsullarının respublika sərgi-satış yarmarkasına
çıxmasının əngəlləmək məqsədi daşıdığını söyləyir: "Bu dəfə yarmarkaya
gətiriləcək ballar xüsusi anbara yığılacaq. Həmin anbar 24 saat kamera
ilə nəzarətdə saxlanacaq. Bu dəfə anbara gətirilən ballardan hər qabdan
ayrı-ayrılıqda nümunələr götürüləcək. Həmin nümunələr gizli olaraq
kodlaşdırılacaq. Bu kodla laboratoriyada belə hansı nümunənin hansı
arıçıya aid olduğunu bilmək mümkün olmayacaq. Həmin nümunələr Respublika
Baytarlıq Laboratoriyasına göndəriləcək. Yeniliklərdən biri də odur ki,
bu dəfə ballardan götürülən nümunələrdən şahid nümunəsi də
saxlanılacaq. Yəni, hər qabdan ayrı-ayrılıqda götürdüyümüz nümunələrdən
bir şahid nümunəsi saxlanılacaq. Əgər arıçı laboratoriyanın cavabından
narazılıq etsə, həmin şahid nümunəsi yenidən yoxlanılacaq. Kodlaşdırmada
da sarı rəngli kod bal qabının üzərinə, qırmızı kod şahid nümunəsinə,
yaşıl kod isə laboratoriyaya göndəriləcək nümunənin üzərinə vurulacaq.
Bu isə yarmarkaya çıxarılacaq balın keyfiyyətinin dəqiq və şəffaf
yoxlanılmasına imkan verəcək”.
Q. Əbdüləliyev deyir ki, bir yenilikdə anbarlara balın qəbulu ilə
bağlıdır: "Əvvəlki illərdə biz elan verirdik, bütün rayonlar balı son
gün gətirib anbara çıxardırdılar. Amma bu il yarmarkaya hazırlıq
tədbirlərinin səmərəliliyini artırmaq və vaxt itkisinə yol verməmək
məqsədi ilə arıçılıq məhsullarının anbara qəbulu iqtisadi rayonlar üzrə
həyata keçirilir. Lənkəran iqtisadi rayonu üzrə - 19-20 sentyabr,
Kəlbəcər-Laçın və Yuxarı qarabağ iqtisadi rayonları üzrə - 21 sentyabr,
Gəncə-Qazax iqtisadi rayonu üzrə - 22-23 sentyabr, Şəki-Zaqatala
iqtisadi rayonu üzrə - 24-25 sentyabr, Quba-Xaçmaz və Abşeron iqtisadi
rayonları üzrə - 26 sentyabr, Naxçıvan iqtisadi rayonu üzrə - 27-28
sentyabr, Dağlıq şirvan iqtisadi rayonu üzrə - 29 sentyabr, Aran
iqtisadi rayonu üzrə - 30 sentyabr tarixdə anbara balın qəbulu
yekunlaşacaq. Yəni hər rayon göstərilən müddətə qədər balı anbara təhvil
verməlidir”.
Həmsöhbətimiz deyir ki, yarmarkaya keyfiyyətsiz balın çıxma ehtimalı 0-a
bərabərdir. O ki, qaldı "Təmiz balın alıcısı, arıçının qapısında olur”
söhbətinə, nazirlik səlahiyyətlisi bal yarmarkasında şəffaflığın təmin
olunmasının da elə məhz bu streotipi aradan qaldırmaq məqsədi daşıdığını
bildirir. Q. Əbdüləliyev deyir ki, laboratoriya yarmarkaya
çıxardılacaq balların keyfiyyətini, el dili ilə desək "pesok” balı
olub-olmadığına qədər ayırd edəcək: "Arıya az miqdarda şərbət vermək
olar. Bilirsiniz ki, arı təbiətdən asılı heyvandır. Qış çıxanda arı
oyanırsa, çiçək yoxdursa, arını vəziyyətdən çıxartmaq üçün az miqdarda
şəkər siropu vermək olar. Amma apreldən, çiçək açandan sonra işlək arıya
şəkərdən şərbət hazırlayıb vermək düzgün deyil. İyun, iyul ayında, bal
süzülənə yaxın arıya verilən şəkər siropu laborator yoxlamada üzə çıxır.
Ona görə də, alıcılar yarmarkaya el dili ilə desək "pesok” balın
çıxmayacağından əmin olsunlar.
Q. Əbdüləliyev bu il paytaxtda keçiriləcək arıçılıq məhsullarının
respublika sərgi-satış yarmarkasına gətirilən balların qiymət məsələsinə
də toxundu. Həmsöhbətimiz deyir ki, bu il arıçılıqda məhsul əvvəlki
illə müqayisədə çoxdur: "Biz arıcıların qoyduğu qiymətə qarışa bilmərik.
Amma tövsiyyə etmişik ki, hər zaman olduğu kimi yarmarkaya çıxardılan
məhsulların qiyməti bazar qiymətindən aşağı olsun”.
Q. Əbdüləliyev süni balların hazırlanması məsələsinə də toxundu. Onun
sözlərinə görə, şəkərdən şərbət edərək hazırlanan ballar əsasən
şirniyyat istehsalında istifadə edilir: "Bizim satışa çıxaracağımız bal
təbii baldır”.
Q. Əbdüləliyev bizimlə söhbətində hazırda yarmarkanın anbarına təhvil
verilən balların arasında keyfiyyətsizlərinin aşkarlanması xəbərini
təsdiqlədi. Onun sözlərinə görə, labarotoriyada nöqsan tapılan
ballaryarmarka başa çatandan sonra arıcılara geri qaytarılacaq.
Q. Əbdüləliyev yarmarkada iştirak etmək istəyən arıçıların öz məhsullarını sentyabrın 19 –dən 30-dək şəxsiyyət vəsiqəsi,arıxananın baytarlıq pasportu (şəhadətnaməsi), rayon baytarlıq idarəsindən verilmiş 2 nömrəli şəhadətnamə və rayon kənd təsərrüfatı idarəsindən arıçının qeydiyyatda olması barədə məktubu ilə birgə qeyd edilən ünvandakı mühafizə olunan anbara təhvil verməli olduqlarını bildirdi : "Yalnız qeyd olunan müddətdə anbara təhvil verilmiş və Respublika Baytarlıq Laboratoriyasında müayinə olunmuş məhsullar yarmarkada satışa çıxarılacaqdır. Oktyabrın 9-da şəffaflığın təmin edilməsi məqsədi ilə yerlərin iqtisadi rayonlar üzrə və fərdi qaydada püşkatması keçiriləcək. Oktyabrın 10-dan noyabrın 5-dək Bakı şəhəri, Xətai rayonu, Nobel prospekti 23, ünvanda ("A.M.A.Y Holdinq” MMC-nin ticarət mərkəzində) arıçılıq məhsullarının respublika sərgi-satış yarmarkasını keçirəcəkdir. Sərgi-satış yarmarkasının açılışı oktyabrın 10-da saat 12-də olacaq”.